ดร. โอ แพทย์คลินิกครอบครัว

เรียน คุณหมอ ดร.โอ สุขุมวิท 51 ที่นับถือ

ผมอายุ 42 ปี ภรรยาอายุ 37 ปี มีลูกด้วยกัน 2 คน ผมไม่เป็นเบาหวาน ความดันเลือดปกติ แต่มีปัญหาเกี่ยวกับเลือดจาง จะมีอาการซีด เหนื่อยง่าย หน้ามืดอยู่บ่อย ๆ ไปตรวจร่างกายหมอบอกว่าเลือดจาง จึงให้กินยาบำรุงเลือด อาการก็ดีขึ้น แต่ผมมักจะมีอาการที่อวัยวะเพศแข็งตัว แล้วไม่ยอมอ่อนตัวหลังจากหลั่งน้ำอสุจิแล้ว อาการแบบนี้เป็นบ่อยมาก ผมอ่านในบทความที่คุณหมอเขียนไว้ในหนังสือพิมพ์เดลินิวส์เกี่ยวกับอาการแข็งตัวแล้วไม่อ่อน ผมจึงอยากทราบว่าอาการที่ผมเป็นอยู่นี้ใช่ภาวะ “ไพรอะพริส์ม” หรือเปล่าครับ พอจะมีวิธีรักษาได้ไหมครับ ผมกลัวจนไม่กล้าร่วมเพศกับภรรยาเลยครับ

ด้วยความนับถือ

ดิษฐ์ 42

ตอบ ดิษฐ์ 42

โรคโลหิตจาง เป็นเครื่องบอกเหตุว่ามีโรคหรือสาเหตุซ่อนอยู่ ต้องค้นหาดูว่าเป็นอะไร แล้วจึงจะทำการรักษาที่ถูกต้อง หากปล่อยทิ้งไว้จนเป็นมากอาจจะก่อให้เกิดผลเสียได้ ในภาวะโลหิตจางหรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ซีด” นั้น ร่างกายจะมีจำนวนเม็ดเลือดแดงลดลง แต่ละเพศและวัยมีค่านี้แตกต่างกัน เมื่อไรพบว่าค่าต่ำกว่าค่าปกติประชากรเพศและวัยนั้นก็ถือว่า โรคโลหิตจางที่ทำให้เกิดภาวะ “ไพรอะพริส์ม” คือโลหิตจางชนิดชิกเกิลเซลล์ เป็นความผิดปกติของรูปร่างเม็ดเลือดแดงที่เป็นรูปเคียว เมื่อไหลเวียนผ่านช่องว่างของเนื้อเยื่อที่อวัยวะเพศซึ่งไหลอย่างช้า ๆ จึงมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดการอุดตันของเส้นเลือดส่งผลให้เกิดไพรอะพริส์มได้ อีกปัจจัยหนึ่งคือความผิดปกติของสารไนตริกออกไซด์ ซึ่งมีหน้าที่ขยายหลอดเลือดทำให้เกิดการแข็งตัวขององคชาตตามมา แต่จากการที่เม็ดเลือดของคนที่เป็น sickle cell disease จะมีอายุสั้นเพียง 10-20 วัน (จากปกติ 90-120 วัน) จึงเกิดการสลายของเม็ดเลือดแดงในเม็ดเลือดแดงในเส้นเลือดทำให้มีฮีโมโกลบินอิสระในกระแสเลือดมาก ทำให้ไนตริกออกไซด์อิสระที่อยู่ในกระแสเลือดจะถูกจับโดยฮีโมโกลบินกลายเป็นไนเตรทและเมทฮีโมโกลบิน

เมื่อเกิดการกระตุ้นที่ปลายประสาทและมีการหลั่งสารไนตริกออกไซด์ออกมา จะทำให้เกิดการสร้างของสารไซคลิกจีเอ็มพีตามมา เป็นสารที่ทำให้องคชาตเกิดการแข็งตัวตามมา เนื่องจากการที่สารไนตริกออกไซด์ที่หลั่งออกมาจากปลายประสาทนี้ยังไม่ทันได้ถูกจับโดยฮีโมโกลบิน รวมกับการลดลงของระดับเอนไซม์พีดีอี 5 แบบเรื้อรัง และการสร้างสารไซคลิกจีเอ็มพีที่ปกติก็อาจทำให้เกิดการแข็งตัวที่ยาวนานกว่าปกติได้

สำหรับการรักษาอาการไพรอะพริส์ม คือแข็งตัวนานเกิน 60 นาที ในคนที่เป็น sickle cell disease ได้มีการศึกษาพบว่าการเพิ่มขึ้นของสารไซคลิกจีเอ็มพี ที่สามารถกระตุ้นการแสดงออกของเอนไซม์พีดีอี 5 ให้เพิ่มขึ้นได้ การใช้ยาพีดีอี 5 ไอ ปริมาณต่ำ ๆ เวลานาน ๆ สามารถลดการเกิดไพรอะพริส์ม การแก้ไขระดับเอนไซม์พีดีอี 5 ที่ต่ำแบบเรื้อรัง พบว่าการใช้ยาพีดีอี 5 ไอ ปริมาณต่ำ ๆ เวลานาน ๆ สามารถลดการเกิดไพรอะพริส์มในคนไข้ sickle cell disease ได้ ข้อควรระวังในคนไข้กลุ่มนี้คือห้ามใช้เครื่องสุญญากาศในการให้ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเพศจะเกิดอาการไพรอะพริส์มซ้ำซาก

ดังนั้นคุณควรเข้ารับการตรวจหาชนิดของอาการซีดให้ทราบแน่ชัด เพื่อจะได้แนวทางการรักษาที่ถูกต้อง.

--------------------------------
ดร.โอ สุขุมวิท51